U sredu, 5. aprila 2017. godine u 19 sati, Dunavska 35, održaće se predavanje “Dah Baltika: Tendencije estonskog dizajna stakla u geopolitičkom kontekstu”.
Predavač je Stefan Zarić, istoričar umetnosti.
Na osnovu istraživačkog semestra na Tartu univerzitetu, Estonija, i prakse na izložbi Uvod u estonski dizajn kustoskinje i direktorke Muzeja primenjene umetnosti i dizajna iz Talina Kai Lobjakas, master student istorije moderne umetnosti, Stefan Žarić, će u okviru izložbe nordijskog stakla održati predavanje o tendencijama estonskog dizajna u Muzeju Vojvodine, u Novom Sadu.
Prateći nedavni akt Ujedinjenih Nacija kojim su baltičke zemlje oficijelno proglašene zemljama Severne Evrope, predavanje nastoji da kontekstualizuje tendencije estonskog dizajna, na primeru stakla, između ideoloških matrica Švedske, carske i sovjetske Rusije, i Finske, od švedskih osvajanja pa do prispajanja Evropskoj Uniji. U skladu sa time, postavlja se pitanje na koji način granice, kako postojeće tako i one nametnute, definišu biološki ali i kulturni kod jedne nacije, samim tim utičući i na formiranje umetničkih poetika i dizajnerskih rešenja.
Najopštije shvatanje dizajna jeste da je on vid kreativnog rešenja na zadati ili prisutni problem. I dok su likovne umetnosti, pogotovo u Sovjestskoj matrici shvatane kao sredstvo emitovanja ideologije, dizajn jeste morao biti utilitarian, ali njegova skrajnutost ostavila je više mesta kreativnosti. Prateći istoriju estonskog dizajna uopšte, a naročito stakla koje se nalazilo između carskih porudžbina i modernističkih tendecija Finske, uočava se težnja da se nacionalni dizajn, a samim tim i ideja nacije, izgrade po uzoru na Severni, a potom i Zapadni kulturni kod, dok se istok heritološki filtrira. S druge strane, geografska, geološka, lingvistička i etnička jedinstvenost Estonije na izvestan način, pre svega u savremenom dizajnu, isplivala je kao proizvod svesti o nezavisnoti I njenoj vizuelnoj reprezentaciji.
Pored prezentacije istorijskih dizajnerskih praksi, predavanje će na izvestan način biti i svojevrsna prezentacija savremenih estonskih dizajnera stakla. Predavanje je ujedno i prva prezentacija o estonskoj nacionalnoj umetnosti u okviru nacionalne muzejske scene.
