Andreas Hadik, znamenita je ličnost za istoriju nekoliko zemalja koje su činile deo Habzburške monarhije. Svojim kvalitetima i sposobnošću uspeo je da se, od nižeg plemića i zastavnika u husarskom puku, znanjem i veštinom uzdigne do carskog maršala Marije Terezije i predsednika Ratnog dvorskog saveta u Baču.
Osnovni podaci o predmetu ukazuju da je šešir pripadao grofu Hadiku, a da je u kasnijem periodu u nasleđe ostao Crkvi presvetog srca Isusovog u Futogu. O mestu, majstoru ili radionici koja ga je izradila – nema podataka. Šešir je iz druge polovine XVIII veka, vlasništvo je rimokatoličke Crkve presvetog srca Isusovog (1908) u Futogu. Šešir je godinama bio čuvan u crkvenim prostorijama, u neodgovarajućim uslovima povećane vlažnosti i temperaturnim oscilacijama.
Šešir je sačinjen od vunenog filca crne boje, sa aplikacijama izrađenim zlatovezom. Navedeni podaci, uvode nas u priču o raznovrsnim i različitim materijalima upotrebljenim za izradu predmeta – šešira, a usko vezanu i za raznovrsne procese degradacije i propadanja, koji su diktirali i tretmane konzervacije i restauracije. Na osnovu vizuelnih ispitivanja zapaža se da je predmet zatečen u veoma lošem i oronulom stanju. Vuneni filc je vremenom postao nestabilan, krt i lomljiv. Prisutna je pojava mehaničkih oštećenja, horizontalnih ureza koji se odvajaju od celine. Neki delovi filca su nedostajali, tkanina šešira bila je prljava, a po celoj površini nalazile su se čestice duboko penetirane prašine u strukturu svih upotrebljenih materijala. Kao posledica dugogodišnjeg negativnog dejstva svetlosti i prašine, na predmetu su primetne hromatske promene, koje su dovele i do strukturalnih promena vunenih vlakana, gde je došlo do razgradnje makromolekulskih lanaca unutar samih vlakana. Na svim apliciranim zlatoveznim delovima, kao i na cvetnim ukrasima, došlo je do procesa oksidacije metala, kao i do pucanja pamučnog konca kojim su pričvršćeni za filc, zbog čega se zlatovezna traka velikim delom odvojila od filcanog dela.
U želji da se predmet sačuva od daljeg propadanja, u prethodnom periodu urađen je grub i neadekvatan pokušaj intervencija koji je privremeno konsolidovao predmet. Konzervatorsko – restauratorski tretman urađen je u nekoliko faza, međusobno odvojenih. U prvoj fazi konzervacije izvršen je tretman dezinfekcije i fumigacije, samim tim i zaštita od eventualne nove pojave mikroorganizama. U drugoj fazi čišćenja prvo je bilo neophodno pristupiti rašivanju celog predmeta, svih ukrasnih delova – ripsane svilene mašne, gajtana sa zlatoveznim cvetovima, dugmeta, pletene žičane trake, i na taj način omogućen je pojedinačni i detaljni tretman svih delova. Treća faza odnosila se na netekstilne delove. Četvrta faza rada odnosi se na aplicirane tekstilne delove. Nakon toga su uklonjeni stari restauratorski zahvati, rašivanjem, topljenjem i omekšavanjem adheziva. Peta faza rada na ovom predmetu bila je restauracija vunenog filca na kome je bio prisutan veći broj rupa (manjeg i većeg prečnika), nastalih vremenom usled degradacije vlakana i statike predmeta, a pogotovo su bile primetne na spojevima i savijenim delovima. U daljem postupku urađena je i restauracija trožičnog gajtana, mašne od svilenog ripsa i zlatovezne trake.
Na kraju izvedenog tretmana konzervacije i restauracije, a po predloženom projektu, urađene su replike, a za njihovu izradu korišćene u osnove od crnog vunenog filca, dok su svi detalji ručno pravljeni i ušivani.
Proces konzervacije možete pogledati u PowerPoint prezentaciji OVDE.
