Sport „po šumama i gorama“ – o vojvođanskim partizanima i sportu za vreme Drugog svetskog rata (II deo)

Sportski list

O raznovrsnosti sportskih događaja na slobodnoj teritoriji u Sremu svedoči i činjenica da je veliki broj omladinskih listova imao sportske rubrike i izveštaje. U Muzeju Vojvodine nalazi se jedini sačuvani primerak jedinog specijalizovanog partizanskog sportskog lista sa teritorije Vojvodine iz vremena okupacije. Pod nazivom Sportski list, pojavio se 1944. godine. Izdavao ga je sreski odbor Ujedinjenog saveza antifašističke omladine za Staru Pazovu, a štampan je na šapirografu. Tekstovi u listu govore o sportu, u oslobođenim delovima staropazovačkog sreza tokom proleća i leta 1944, donose izveštaj sa utakmica sreskog fudbalskog prvenstva i sa jednog atletskog takmičenja. Iz izveštaja saznajemo da su sportisti na dresovima nosili trobojku i crvenu petokraku zvezdu. Na naslovoj strani je crtež fudbalske utakmice, a na poslednjoj karikatura centarfora „Vojvodine“, „Mileta“ iz Belegiša.

Omladinski list

Tokom prve polovine 1944. u rumskom srezu je izlazila ilegalna Reč omladine, koja je imala rubriku „Nešto o sportu“, u kojoj je opisana jedna epizoda kada su omladinke Pećinaca pozvale svoje drugarice iz Popinaca da ih nauče igrati odbojku i da su se one rado odazvale. U istom tekstu je konstatovano da „danas omladina i preko sporta učvršćuje međusobnu ljubav i jedinstvo“. Sportsku rubriku je imao i Omladinski list koji je izlazio u zemunskom srezu tokom leta 1944. i koji donosi izveštaj sa prve sreske fudbalske utakmice te sezone.

Snimak sa fudbalske utakmice igrane u okviru omladinskih takmičenja za srez Zemun, Karlovčić 1945. godina

Nakon oslobođenja Vojvodine, sportske aktivnosti vojvođanskih partizana su se odvijale u okviru pojedinih brigada i divizija, sportska takmičenja su postala učestalija i raznovrsnija u predasima između pojedinih bitaka. Borci su bili raspoređeni u bataljonske, brigadne, divizijske ili armijske sportske jedinice. Osim organizovanih sportskih takmičenja unutar istih jedinica, održavana su i nadmetanja između boraca različitih divizija i brigada, kao i takmičenja sa borcima savezničkih trupa.

Sport je u poslednjim danima rata korišćen i kao diplomatsko sredstvo zbog nesporazuma do kojih je dolazilo u Sloveniji između jugoslovenske i britanske vojske. Nakon jednog oružanog sukoba, u znak pomirenja odigrana je utakmica između boraca 36. vojvođanske i jedne engleske divizije.

Sportske aktivnosti vojvođanskih partizana tokom rata – prvo na oslobođenoj teritoriji, a zatim u vojvođanskim jedinicama, uticale su na obnovu sportskog života i razvoj fizičke kulture u Vojvodini nakon oslobođenja.

Dr Aleksandar Horvat, kustos – istoričar