Povodom izložbe “Iza gora i dolina – Tri veka Slovaka u Vojvodini”, u sredu, 18. januara 2017. godine, u 12 sati, održaće se predavanje na temu “Srpsko – slovačke kutlurne veze”. Predavač je dr Nebojša Kuzmanović.
Na prostorima Jugoslavije krajem XX veku javila se potreba za određenjem kulture kao srpske nacionalne kulture, a potom i zasnivanja slovenskog zajedništva, jer se autohtonost srpske nacionalne kulture nije prepoznavala. Sa druge strane, jugoslovenska kultura je mehanički spoj različitih kultura: zapadne, orijentalno-turske, srednjeevropske, ili još uže srpske, hrvatske, slovenačke itd. i iz te činjenice proizilazi stanje današnje duhovne dezorijentisanosti srpskog naroda. Da bi se takvo stanje izbeglo potrebno je postavljanje duhovnih orijentira kako za pojedinca tako i za narod. Izučavanje sopstvene kulturne prošlosti i njena revalorizacija u skladu sa moralno-humanističkim principima doprinosi uspostavljalju duhovnih orijetnira. Upoznavajući istoriju svoje kulture i književnosti, preko Srba koji su se školovali u Slovačkoj, upoznajemo i slovačke književnike i kulturne poslenike. Takođe možemo pratiti način na koji škole u Slovačkoj i slovački racionalisti utiču na stvaranje racionalističkog duha kod Srba, a zatim i kakve su veze srpskog i slovačkog romantizma.
Postaje očigledno da je samopoznavanje sebe i sopstvene kulture nemoguće bez poznavanja drugog. Narod može da traga za sopstvenim nacionalnim identitetom a to je povezano sa susretanjem raznih kultura i njihovim prožimanjem. Na prostoru Podunavlja, a posebno Vojvodine, postojanje mnoštva nacionalnih kultura danas se pokazuje kao prednost, iako je u prošlosti to smatrano nedostatkom, jer su se one uglavnom sukobljavale. Sukobljavanje je proisteklo iz ”egocentričnosti” koje su određene kulture imale i smatrale da je njihova kultura naprednija i bolja od ostalih. Rezultat takvog pristupa su bili neprestani sukobi među kulturama. Kulturni pluralizam može da vodi u kulturni relativizam i u krajnjoj instanci globalizam i dominaciju materijalizma. Jedino umerenost u kulturnom prožimanju – upoznavanje drugih, uzimanje od drugih i čuvanje samobitnosti – održava multikulturalnost kao pozitivan proces i razvoj svih kultura подједнако.
